HB-ADVIES: Wel of geen intelligentieonderzoek?

Janicka Cohen • 10 juli 2022

Ik denk dat mijn kind hoogbegaafd is, moet ik wel of niet voor een intelligentieonderzoek gaan?

Je oudergevoel zegt het al een tijdje, je kind laat al van baby af aan zien bepaalde dingen snel op te pikken (al is dat misschien niet met alles zo) en/of op school zijn er signalen dat er meer in je kind zit dan er tot nu toe uitkomt. Bij jezelf of bij een ander is de vraag naar een intelligentieonderzoek ontstaan. En nu? Is dat wel goed om te doen? Is dat niet vervelend voor je kind? Wat levert dat dan op? Twijfel je of een intelligentieonderzoek een wijs besluit is? Lees dan eerst even dit blog! Ik vertel niet alleen hoe zo'n onderzoek er ongeveer uitziet en wat het op kan leveren maar ook hoe wij en onze kinderen het ervaren hebben.


Veel meer dan een IQ score

Voor ik meer vertel over hoe een intelligentieonderzoek doorgaans verloopt geef ik eerst graag wat informatie over de uitkomsten van zo'n onderzoek. Er zijn verschillende van deze onderzoeken beschikbaar, de bekendste voor basisschoolkinderen zijn de WISC-N-NL, de WPPSI, de RAKIT-2 en de KITQ+. Uiteraard komt er een totaal IQ score uit, toch is dat nooit waarom ik een dergelijk onderzoek adviseer. Je kind is veel meer dan een (totaal) IQ score en gelukkig zijn de meeste specialistische IQ testen dat ook. Naast een totaal IQ score leveren deze onderzoeken vaak een kijkje in het intelligentieprofiel. Het geeft een beeld van de sterktes en zwaktes in de intelligentie van je kind. En dat is dan weer wel waarom ik regelmatig adviseer om een (specialistisch) intelligentieonderzoek te overwegen. Concreet levert een intelligentieonderzoek doorgaans het volgende op:

  • Inzicht in de range waarbinnen de IQ score van je kind zich bevindt.
  • Inzicht in de sterktes en zwaktes binnen het intelligentieprofiel van je kind.
  • Inzicht in hoe (dis)harmonieus dit profiel is.

Deze informatie is (indien goed geïnterpreteerd en toepasbaar gemaakt) heel goed bruikbaar om bijvoorbeeld het onderwijs aan je kind zo goed mogelijk aan te laten sluiten en om te bepalen welke (extra) ondersteuning je kind kan helpen zijn capaciteiten te ontwikkelen en meer te gaan benutten.


Eigenlijk best leuk zo'n onderzoek!

Een onderzoek is vaak best spannend, zowel voor jullie als ouders als voor het kind. Het is daarom fijn om te weten wat jullie ongeveer kunnen verwachten. In ieder geval kan ik je vertellen dat eigenlijk alle kinderen die ik ken welke een dergelijk onderzoek hebben afgelegd (inclusief mijn eigen kinderen) het achteraf eigenlijk heel erg leuk vonden! Hoe een intelligentieonderzoek er aan toe gaat hangt uiteraard af van welk onderzoek het is. Maar eigenlijk altijd is het een onderzoek dat gemiddeld een dagdeel duurt en bestaat uit een aantal sterk uiteenlopende tests. Er zit voor ieder kind wel iets tussen wat hem/haar aanspreekt. Tip: op YouTube vind je van de meeste onderzoeken wel voorbeeldfilmpjes.


Wel of niet zo'n (duur) onderzoek?

Een specialistische IQ test is een vrij grote investering, zowel in tijd als in geld, dan wil je ook dat het voldoende oplevert. Of je er verstandig aan doet om er voor te gaan is (ja, het is nogal een inkoppertje) per situatie verschillend. Hieronder som ik enkele situaties op die maken dat het volgens mij de investering (of in ieder geval het overwegen) waard is:

  • Je kind laat thuis ander gedrag en andere prestaties zien dan op school (kent bijvoorbeeld thuis wel de letters en cijfers maar op school niet).
  • Het vermoeden is er dat je kind hoogbegaafd is maar er zijn twijfels, bijvoorbeeld door wisselende resultaten of pieken en dalen in de ontwikkeling.
  • Er is behoefte aan inzicht in de sterktes en zwaktes in de intelligentie van je kind.
  • Jullie willen beter weten hoe aan te sluiten op de ontwikkeling van jullie kind.

Zelf bieden we ook intelligentieonderzoek dus ik ben niet geheel belangeloos ;-) maar mocht je twijfels hebben en even willen sparren, een telefonische kennismaking waarin er ruimte is om hierover je vragen te stellen is altijd kosteloos. Ons heeft het erg geholpen in het maken van onze keus om dit te bespreken met een HB specialist.


Nog even dit...

Tot slot wil ik je graag het volgende meegeven:

  • Zorg ervoor dat een IQ test niet enkel bewijsmateriaal is. Regelmatig vraagt een school naar een IQ test. Het is dan natuurlijk helemaal niet erg om deze vraag in te willigen, mijn ervaring is wel dat wanneer een intelligentieonderzoek enkel en alleen wordt afgenomen als een soort van bewijslast dit veel frustratie op kan leveren. Er wordt dan ook niet uitgehaald wat er in zit.
  • Hou er rekening mee dat een intelligentieonderzoek een momentopname is. Echter, een slechte dag of misschien zelfs slechte periode van je kind hoeft geen reden te zijn om het onderzoek niet door te laten gaan. Een goede testleider houdt rekening met alle factoren die van invloed kunnen zijn op de resultaten en neemt dit mee in de adviezen.
  • Je kunt zowel als ouder als binnen het onderwijs veel hebben aan de resultaten uit het onderzoek. Deze zijn vaak echter wel lastig te begrijpen, het is dan ook raadzaam om daar rekening mee te houden. Investeer, indien mogelijk, bijvoorbeeld wat extra in een schooladvies of begeleiding.


Binnenkort komt er een blog online waarin ik beschrijf wat al die onderdelen, afkortingen en getallen in een onderzoeksrapport inhouden. Nieuwsgierig? Hou dan vooral mijn site in de gaten!




door Janicka Cohen 3 november 2022
"Ik heb al een tijdje niet echt berichten voorbij zien komen over hoe het met jullie gaat. Is geen bericht goed bericht?" Deze vraag vond ik in mijn mailbox vanmorgen. Het is inderdaad al even geleden dat we update gaven over hoe het gaat met ons als gezin en met de kinderen afzonderlijk. In deze blog mijn antwoord en een update over ons en onze kinderen!
boekentips hoogbegaafd hooggevoelig boek
door Janicka Cohen 11 juli 2022
Mijn persoonlijke boekentips!
door Janicka Cohen 11 juli 2022
Ik kan het niet, dat gaat me nooit lukken, ik doe alles fout! Veel (hoog)begaafde kinderen hebben relatief weinig zelfvertrouwen. In dit blog vertel ik je hoe dat kan komen en geef ik 5 oefeningen waarmee je het zelfvertrouwen van je kind kan vergroten!
is mijn kind hoogbegaafd signalen van hoogbegaafdheid
door Janicka Cohen 8 december 2021
Regelmatig krijg ik de vraag hoe wij er achter zijn gekomen dat onze kinderen hoogbegaafd zijn. Hoogbegaafde kinderen zijn vaak een kei in aanpassen wat maakt dat ze niet opvallen tussen hun leeftijdsgenoten. In dit blog vertel ik niet alleen hoe onze zoektocht eruit heeft gezien maar kom je ook wat kenmerken en signalen tegen die kunnen duiden op hoogbegaafdheid!
Share by: